Leonoor Wagenaar, ex-Parool-journaliste, en haar man, scheepstimmer-man René Segerius, wonen sinds 2 februari in Paramaribo, waar ze met het riviercruise-schip Mi Gudu (Mijn Schatje) de kost willen verdienen. Elke twee weken doen ze verslag.
MI GUDU
Jaren vijftig, dus erg leuk
34
Verkiezingen in Suriname… die gaan niet ongemerkt voorbij. Al weken geleden lazen we in de krant over hevige knokpartijen in Saramacca om... een vlaggetje. Een paar zogenaamde bodyguards van de VHP (de Hindoestaanse partij die daar sterk vertegenwoordigd is) rosten bij Uitkijk een argeloze burger in elkaar omdat hij een ander partijvlaggetje in zijn tuin had geplant. De politie moest er aan te pas komen.
Die vlaggetjesbombardementen duren nu al maanden. Naar verluidt krijgt een bewoner van een strategisch gelegen pand maar liefst vijftig SRD (veertien euro) om een bepaalde partijvlag in zijn tuin, op zijn dak of uit zijn auto te hangen. Wat zou betekenen dat de bewoner aan de Mahonielaan met zo'n stuk of vijftien verschillende vlaggen spekkoper is: de Bink van de Buurt! Dat het binnenland in boven Suriname stijf staat van de paarse vlaggen, wil dus niks zeggen over de populariteit van Bouta; de boslandcreolen nemen alle cadeautjes van alle partijen (buitenboordmotoren, Stihl kettingzagen, brandstof, rijst) genadig in ontvangst en stemmen vervolgens op de partij van hun eigen keuze. Keihard feit is dat de krantenverkoper op de van Hogerhuysstraat twintig SRD per dag van de SPA (vakbondspartij) krijgt om in hun truitje rond te lopen. En dat is waarschijnlijk meer dan hij met zijn kranten binnenkrijgt.
Sinds maandag is de drooglegging een feit; geen café, bar of restaurant mag nog alcoholische dranken schenken, en ook de Chinese buurtsuper of hindoestaanse supermarkt is het verboden om wijn, bier of borgoe (rum) te verkopen. Met als gevolg dat iedereen het afgelopen weekeinde heeft lopen hamsteren en de schappen bedenkelijk leeg raakten. Alcoholverbod in verkiezingstijd wordt wel vaker toegepast in deze contreien, zeker nadat op de Antillen een paar jaar geleden heftige vechtpartijen waren ontstaan, en zelfs brandstichting. Drank geeft maar reuring en bovendien gaat het ten koste van waardevolle stemmen.
Om het verbod uit te leggen, heeft de overheid een voorlichtingsfilmpje gemaakt: een aangeschoten man dwingt een barkeeper zijn glaasje nog eens vol te schieten. Als hij dat doet, verschijnt een potige dame van de ordedienst. Ze zegt dat ze de barkeeper gaat beboeten, dat hij in overtreding is en dat dit incident hem zijn vergunning kan kosten. Vertwijfeld slaat de man de handen aan het hoofd, dat hij vervolgens heftig schudt: wat een schande! Daarna zien we nog een bekende acteur een stomdronken man spelen die, zwaaiend met zijn fles, door het kieslokaal zwalkt. Ontzettend zwart-wit en ontzettend jaren vijftig, dus geweldig leuk.
Het wemelt trouwens van de voorlichtingsfilmpjes want in zo'n jonge democratische staat is verkiezingsdag een ware happening; al maanden wordt er hevig gediscussieerd, partijprogramma's zijn er nauwelijks, massameetings worden vooral aangegrepen om over en weer met stront te smijten (Vergeet de misdaden van Bouterse niet! Wijdenbosch was zo corrupt als de pest! Venetiaan heeft tot voor twee weken terug de frauduleuze praktijken van minister Balesar van Openbare Werken door de vingers gezien!). Je werd met die meetings doodgegooid op de televisie, maar die voorlichtingsfilmpjes hebben natuurlijk een ander karakter. Het was de zesde keer dat de inwoners van de onafhankelijke republiek Suriname naar de stembus gingen (eens in de vijf jaar, met uitzondering van acht jaar dictatuur en een keer vervroegde verkiezingen). Dus voelt het één en ander soms nog wat onwennig aan. In één spotje zien we hoe het stemlokaal is ingericht, hoe de leden van het kiesbureau functioneren, hoe vóór de opening de stembus geïnspecteerd wordt (camera in stembus: leeg!) en hoe een rood potlood er uitziet.
Dan is daar die boomlange, in een regenjas als vrouw uitgedoste acteur die eerst haar oproepkaart terug eist en daarna woedend stennis maakt omdat ze haar pink in inkt moet dopen. (Elke kiezer krijgt die behandeling: eerst wordt de pink gereinigd met negentig procent rum, zodat eventuele vaseline oplost, dan gaat hij in de rode inkt, die zeker vier dagen blijft zitten: een eenvoudige maar doeltreffende methode om dubbelstemmen te voorkomen.)
En je hebt die mevrouw met die enorme hutkoffer op wieltjes, die ze onder grote hilariteit van het publiek boven op de tafel van het stembureau deponeert om er zo haar oproepkaart én haar id-kaart uit te toveren. Wij rollen voor de buis van het lachen. Keer op keer.
Nee, zelf mag ik natuurlijk niet stemmen. Daar ben ik véél te Nederlands voor. Maar collega Tanya en ik, we zitten na uitgebreid gedelibereer nu wel trots als een aap in onze A1 T-shirtjes achter de computer (A1 is een van de weinige niet etnische, progressieve partijen). En vanavond gaan we met vrienden de uitslagen volgen. Gezellig toch?